وکتور چیست؟ تفاوت و مقایسه وکتور و رستر

اگه به تازگی وارد دنیای طراحی گرافیک شدید، حتما باید با دسته های اصلی تصاویر آشنا بشید.

به طور کلی، دو دسته اصلی در تصاویر وجود داره: وکتور و رستر (یا بیت مپ).

وکتور چیست؟

وکتور ها به صورت بردار و از قواعد و اصول ریاضی ساخته شدن. که این روابط ریاضی به نقاطی تبدیل و به وسیله خط یا منحنی هایی به هم متصل می شن!

به این اتصالات، مسیر برداری یا Vector Path هم میگن.

که این روابط ریاضی، باعث شدن فایل های برداری یا وکتور رو، بتونیم بدون افت کیفیت و به هر اندازه ای که دلمون بخواد، تغییر سایز بدیم!

به همین علت، از وکتور ها می تونیم در چاپ روی بنر های تبلیغاتی بزرگ، بدون کاهش کیفیت استفاده کنیم.

همچنین فایل های برداری یا وکتور، از حجم بسیار کمتری، نسبت به فایل های رستر بهره مند هستن و با تغییر سایز، تغییری در حجم فایل اون ها ایجاد نمیشه.

به همین دلایل، برای طراحی لوگو، همیشه سعی میشه از نرم افزار های برداری مثل ایلوستریتور استفاده بشه!

از فرمت های رایج فایل های وکتور، میشه به: svg, eps, ai, pdf اشاره کرد.

و از نرم افزار هایی که می تونید در اون ها، فایل های وکتور رو باز و ویرایش کنید، طراحی کنید و از فرمت های وکتور دریافت کنید، میشه به: ادوبی ایلوستریتور و کورل دراو اشاره کرد!

رستر (یا بیت مپ) چیست؟

رستر ها از مربع های کوچکی به نام پیکسل تشکیل و ساخته شدن که با تغییر سایز و بزرگنمایی، شاهد افت کیفیت هستیم.

همچنین حجم فایل های رستر، ارتباط مستقیمی با میزان تعداد پیکسل ها و اندازه تصویر مورد نظر دارن. به این صورت که، هرچه پیکسل بیشتر و تصویر بزرگ تر، حجم فایل هم بیشتر!

ویرایشگر های رستر، گزینه مناسب تری برای ویرایش عکس های دیجیتالی، مثل عکس گرفته شده با دوربین عکاسی هستن! به این دلیل که هر پیکسل، می تونه متشکل از هر یک از 16 میلیون رنگ موجود باشه.

از فرمت های رایج فایل های رستر، میشه به: jpg, png, gif, tif اشاره کرد.

و از نرم افزار هایی که می تونید در اون ها، فایل های رستر رو باز و ویرایش کنید، طراحی کنید و از فرمت های رستر دریافت کنید، میشه به: ادوبی فتوشاپ اشاره کرد!

تفاوت و مقایسه وکتور و رستر

حال که با دسته های اصلی تصاویر، یعنی وکتور و رستر، آشنا شدید، میخوایم ویژگی های این دو رو با هم مقایسه کنیم و ببینیم چه جاهایی نیازمند استفاده از کدوم دسته هستیم!

تبدیل رستر به وکتور و وکتور به رستر:

فایل هایی که به صورت برداری یا وکتور هستن، به راحتی می تونن تبدیل به فایل های رستر یا پیکسلی بشن! اما در مقابل، تبدیل فایل های رستر به وکتور، کار ساده ای نیست! و میشه که برای تبدیل، از ابزار های آماده ای استفاده بشه که دقیق نیستن و یا به صورت دستی این کار طراحی و انجام بشه.

همونطور که گفته شد، فایل های رستر، به این دلیل که هر پیکسل، می تونه متشکل از هر یک از 16 میلیون رنگ موجود باشه، گزینه مناسب تری برای تصاویری ک طیف رنگی وسیعی دارن، مثل تصویر گرفته شده با دوربین عکاسی هستن و به دلیل محدودیت رنگی در فایل های برداری، برای تبدیل اینگونه فایل های رستر به وکتور، خروجی بعد از تبدیل، تفاوت های زیادی با فایل رسترمون خواهد داشت.

موارد استفاده، تغییر سایز و حجم فایل:

از وکتور ها، میشه در طرح هایی که از جزئیات کمتری برخوردارن، استفاده کرد! مانند طراحی لوگو یا آیکون، تکست یا تایپوگرافی و… که به دلیل عدم افت کیفیت و عدم افزایش حجم فایل با تغییر سایز، گزینه مناسب تری برای استفاده در صفحات وب و… و حتی در چاپ هم هستن!

رستر ها، قابلیت استفاده در همه جا رو دارن، اما به دلیل کاهش کیفیت با تغییر سایز و حجم بسیار زیاد فایل های رستر در هنگام بزرگنمایی و افزایش پیکسل، بهتره که در بعضی موارد از وکتور ها استفاده کنیم.

نحوه ساخت و طراحی وکتور و رستر:

شما با گرفتن یک عکس با دوربین، گرفتن اسکرین شات از صفحه و یا خروجی گرفتن از نرم افزار های طراحی با فرمت jpg، می تونید یک فایل رستر بسازید! اما برای ساخت وکتور، نیازمند طراحی اون، در نرم افزار های برداری، مثل ایلوستریتور هستید.

در آخر، شما بسته به نیاز خودتون انتخاب می کنید که از کدوم دسته استفاده کنید!

تاریخچه وکتور

گرافیک برخی کامپیوتر های اولیه در سال های 1960 تا 1980 میلادی، از نوع برداری بود، زیرا در اون زمان قدرت محاسباتی مورد نیاز برای ایجاد تصاویر رستر یا شطرنجی، نیازمند هزینه بسیار زیادی بود.

برای مثال، از بازی های ویدئویی اون دوره که از گرافیک برداری استفاده میکردن، میشه به بازی Asteroids که در سال 1979 میلادی منتشر شد اشاره کرد.

بعد از سال 1980 میلادی، بیشتر نمایشگر ها به گرافیک شطرنجی یا رستر روی آوردن.

امیدواریم این مطلب بدردتون خورده باشه.